Ngành tôm thất thoát 10.000 tỷ đồng vì thói quen sử dụng kháng sinh

Ông Lê Văn Quang, Tổng Giám đốc Tập đoàn Thủy sản Minh Phú nêu một số vấn đề tồn tại hiện nay khiến ngành tôm giảm sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu tôm trong 3 tháng đầu năm 2023 đạt 600 triệu USD, giảm 37%. Hầu hết các thị trường chính đồng loạt giảm 2 con số trong giai đoạn này.

Cụ thể, xuất khẩu tôm sang thị trường Nhật Bản đạt khoảng 105 triệu USD, giảm 29% so với cùng kỳ 2022, thị trường Hoa Kỳ ước khoảng 104 triệu USD, giảm 46%, thị trường EU khoảng 89 triệu USD, giảm 44%, thị trường Hàn Quốc đạt 78 triệu USD, giảm 25%.

Trong cơ cấu sản phẩm tôm xuất khẩu, giá trị tôm chân trắng đạt 451 triệu USD, giảm 38% so với cùng kỳ 2022. Giá trị xuất khẩu tôm sú đạt 83 triệu USD, giảm 34%.

Bà Kim Thu, chuyên gia thị trường tôm của VASEP, ngành tôm Việt Nam trong năm 2023 sẽ phải đối mặt với thách thức từ lạm phát, suy thoái kinh tế toàn cầu. Bên cạnh đó, tôm Việt Nam phải cạnh tranh quyết liệt với hai quốc gia Ecuador và Ấn Độ về giá thành.

Lý giải về nguyên nhân tôm Việt Nam phải chịu chi phí đẩy cao, ông Lê Văn Quang, Tổng Giám đốc Tập đoàn Thủy sản Minh Phú cho rằng, doanh nghiệp trong nước đang phải bỏ ra nhiều công sức để kiểm soát kháng sinh từ vùng nuôi đến nhà máy chế biến. Ngoài ra, họ còn chịu thêm chi phí kiểm soát kháng sinh ở các nước nhập khẩu và bị trừ thêm vào giá bán.

Tại hội nghị báo cáo với Thủ tướng vừa qua, ông Quang thống kê rằng, ngành tôm Việt Nam đang thất thoát tới 10.000 tỷ đồng vì thói quen nuôi tôm có sử dụng kháng sinh của người dân.

“Vấn đề này đã kéo dài hàng chục năm qua. Điều này khiến cơ hội bán hàng bị giảm đáng kể do thời gian thông quan kéo dài vì phải chờ lấy mẫu và kết quả kiểm tra kháng sinh. Toàn bộ những vấn đề này, doanh nghiệp phải chịu, kéo theo khả năng cạnh tranh của tôm bị giảm sút”, ông Quang nhấn mạnh.

Hiện giá tôm nguyên liệu của Việt Nam cao hơn khoảng 30% so với Ấn Độ và gấp đôi so với Ecuador. Sức cạnh tranh của tôm Việt Nam bị suy giảm, nhất là ở thị trường xuất khẩu chủ lực Hoa Kỳ.

Kiến nghị Thủ tướng, Tổng Giám đốc Tập đoàn Thủy sản Minh Phú cho rằng, cần phải nghiêm khắc với thói quen sử dụng kháng sinh trong ngành tôm. Ông đề xuất, các đơn vị chức năng, cơ quan quản lý nhà nước nên kiểm tra, giám sát thuốc kháng sinh liên tục và thường xuyên ở vùng nuôi.

“Nếu phát hiện kháng sinh ở vùng nuôi, cần có biện pháp, chế tài mạnh như hủy ao tôm. Có như vậy, chúng ta mới dẹp được thói quen sử dụng thuốc kháng sinh”, ông Quang bày tỏ.

Cùng với vùng nuôi, ông Lê Văn Quang kiến nghị Chính phủ kiểm soát chặt chẽ và xử lý nghiêm với những công ty và người bán thuốc, hóa chất, chế phẩm vi sinh… có trộn kháng sinh để bán cho người nuôi. 

Đầu năm 2023, một nhóm nghiên cứu của Trường Đại học Nha Trang công bố đánh giá về tính kháng kháng sinh của vi khuẩn gây bệnh trên tôm nuôi tại Khánh Hòa. Theo đó, nhóm khuyến nghị các trang trại nuôi tôm cân nhắc kỹ khi sử dụng kháng sinh để điều trị bệnh ở tôm, tránh gây ra hiện tượng kháng thuốc.

Đồng thời, nhóm đề nghị các nhà quản lý có biện pháp kiểm soát tình trạng sử dụng kháng sinh ở các trang trại nuôi tôm hiện nay, nhằm bảo vệ quyền lợi, sức khỏe cho người tiêu dùng trong và ngoài nước.

Thạc sĩ Văn Hồng Cầm, giảng viên thuộc nhóm nghiên cứu cho biết, hiện tượng kháng kháng sinh đang ngày càng diễn ra phổ biến, gây tác hại xấu đến phòng, chống dịch bệnh và môi trường, đồng thời gây thiệt hại lớn cho người nuôi tôm nói riêng và kinh tế thủy sản nói chung.

Hiện giá tôm nguyên liệu của Việt Nam cao hơn khoảng 30% so với Ấn Độ và gấp đôi so với Ecuador. Sức cạnh tranh của tôm Việt Nam bị suy giảm, nhất là ở thị trường xuất khẩu chủ lực Hoa Kỳ.

Kiến nghị Thủ tướng, Tổng Giám đốc Tập đoàn Thủy sản Minh Phú cho rằng, cần phải nghiêm khắc với thói quen sử dụng kháng sinh trong ngành tôm. Ông đề xuất, các đơn vị chức năng, cơ quan quản lý nhà nước nên kiểm tra, giám sát thuốc kháng sinh liên tục và thường xuyên ở vùng nuôi.

“Nếu phát hiện kháng sinh ở vùng nuôi, cần có biện pháp, chế tài mạnh như hủy ao tôm. Có như vậy, chúng ta mới dẹp được thói quen sử dụng thuốc kháng sinh”, ông Quang bày tỏ.

Cùng với vùng nuôi, ông Lê Văn Quang kiến nghị Chính phủ kiểm soát chặt chẽ và xử lý nghiêm với những công ty và người bán thuốc, hóa chất, chế phẩm vi sinh… có trộn kháng sinh để bán cho người nuôi. 

Đầu năm 2023, một nhóm nghiên cứu của Trường Đại học Nha Trang công bố đánh giá về tính kháng kháng sinh của vi khuẩn gây bệnh trên tôm nuôi tại Khánh Hòa. Theo đó, nhóm khuyến nghị các trang trại nuôi tôm cân nhắc kỹ khi sử dụng kháng sinh để điều trị bệnh ở tôm, tránh gây ra hiện tượng kháng thuốc.

Đồng thời, nhóm đề nghị các nhà quản lý có biện pháp kiểm soát tình trạng sử dụng kháng sinh ở các trang trại nuôi tôm hiện nay, nhằm bảo vệ quyền lợi, sức khỏe cho người tiêu dùng trong và ngoài nước.

Thạc sĩ Văn Hồng Cầm, giảng viên thuộc nhóm nghiên cứu cho biết, hiện tượng kháng kháng sinh đang ngày càng diễn ra phổ biến, gây tác hại xấu đến phòng, chống dịch bệnh và môi trường, đồng thời gây thiệt hại lớn cho người nuôi tôm nói riêng và kinh tế thủy sản nói chung.